جراحی ماموپلاستی یا ریداکشن ماموپلاستی یکی از عمل‌های پرمخاطب در بین عمل‌های زیبایی پستان محسوب می‌شود. در مبحث جراحی‌های پستان یکی از پرطرفدارترین زمینه‌ها جراحی‌های زیبایی پستان است. امروز اطلاعات جامعی در مورد ریداکشن ماموپلاستی می‌پردازیم و اطلاعات کاملی در مورد آن ارائه خواهیم داد.
ماموپلاستی یک عمل زیبایی با مزیت‌های درمانی
عمل ماموپلاستی برای افرادی انجام می‌شود که پستان‌های بزرگ دارند. البته با توجه به فرهنگ‌های مختلف و مناطق جغرافیایی گوناگون، بزرگی پستان می‌تواند تعاریف متفاوتی داشته باشد. حتی در برخی از نژادها پستان‌های بزرگ طبیعی تلقی می‌شوند.
در نژاد ایرانی درصد زیادی از خانم‌ها از این مشکل رنج می‌برند و تمایل به اصلاح آن دارند. به اصلاح بزرگی پستان ریداکشن ماموپلاستی (reduction mammoplasty) گفته می‌شود. reduction به معنی کاهش دادن است.
در این روش پستان‌ها یا سینه‌ها کوچک می‌شوند. همچنین اگر افتادگی در پستان‌ها یا نوک سینه‌ها وجود داشته باشد یا در نوک پستان‌ها اختلالی مانند عدم تقارن و بزرگی مشاهده شود، درحین عمل اصلاح می‌گردد. این عمل زیبایی شامل اصلاح اختلالات ظاهری پستان‌هاست.
عمل جراحی ماموپلاستی ابعاد و زوایای گوناگونی دارد. در ادامه این عمل را از جنبه‌های زیبایی و درمانی بررسی کرده‌ایم.
ماموپلاستی یک عمل درمانی
اصولا وقتی سینه بانوان بزرگ باشد، فشار زیادی به ستون فقرات، شانه‌ها و گردن وارد می‌کند. این موضوع می‌تواند باعث بروز علائم و بیماری‌هایی مانند دیسک وآرتروز گردن شود. علاوه بر این می‌تواند در خواب نیز اختلال ایجاد کند. حتی درموارد شدید بزرگی پستان‌ها، وزن و فشار ناشی از پستان‌ها روی قفسه سینه می‌تواند مشکلات تنفسی به همراه داشته باشد. گاهی در ناحیه چین پستانی تحتانی، در این افراد، عفونت‌های قارچی مشاهده می‌شود. این مشکل خصوصا در افرادی که بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت دارند، بیشتر است.
از باب تشخیص سرطان‌های پستان و بیماری‌های مربوط به آن، سایز سینه بسیار مهم است. سینه‌های بزرگ، انجام خودآزمایی صحیح توسط خود فرد را به شدت دشوار می‌کند. حتی ممکن است معاینه بالینی توسط بهترین جراح پستان را نیز مختل کند.
پستان‌های بزرگ در فرآیند تصویربرداری نیز اختلال ایجاد می‌کنند. دستگاه‌های موجود نیز امکان انجام ماموگرافی برای پستان‌های با سایز نامتعارف را ندارند. پس می‌توان مدعی شد انجام عمل ماموپلاستی می‌تواند کمک بزرگی به سلامتی بانوان کند.
ماموپلاستی یک عمل زیبایی
نگاه دیگری که می‌توان به جراحی کوچک کردن پستان داشت، بعد جراحی زیبایی آن است. در این عمل پستان‌ها کوچک می‌شود و فاصله بین چین فوق جناقی و نوک پستان اندازه گیری و اصلاح می‌گردد. این اندازه باید در حالت استاندارد بین ۱۸ تا ۲۲ سانتی‌متر باشد. اندازه استاندارد این فاصله با توجه به نسبت وزن به قد یا BMI و جثه در افراد مختلف تفاوت دارد. در افرادی که پستان‌های بزرگ دارند این فاصله بسیار بیشتر است و نوک پستان در محل استاندارد خود قرار ندارد.
در حین عمل جراحی ماموپلاستی اندازه هاله پستان استاندارد می‌شود. اندازه استاندارد آن به طور طبیعی بین ۴ تا ۵ سانتی متر است. اکثر خانم‌ها درصدی از عدم تقارن در پستان‌ها را نیز دارند. این مسئله در حین عمل بهبود پیدا می‌کند.
پس از عمل زیبایی پستان اعتماد به نفس فرد افزایش پیدا می‌کند. حتی در مواردی مشاهده می‌شود فرد به دلیل بزرگی پستان‌ها و با هدف مخفی نمودن اندازه نامتعارف آن‌ها، با حالت خمیده رو به جلو و قوز کرده راه می‌رود. این امر می‌تواند مشکلات اسکلتی برای فرد ایجاد کند. پس از عمل ماموپلاستی دیگر نیاز به این حرکات غیر استاندارد نیست.
تا به اینجا به دو بعد مهم عمل جراحی ریداکشن ماموپلاستی اشاره کردیم. حال می‌خواهیم به سوالات پرتکرار شما همراهان اشاره کرده و پاسخ بدهیم.
آیا انجام عمل ماموپلاستی باعث سرطان سینه می‌شود؟
یکی از سوالات پرتکرار تاثیر عمل ماموپلاستی در ایجاد سرطان پستان است. در پاسخ باید بگوییم که این عمل نه باعث ایجاد سرطان پستان می‌شود و نه از ایجاد آن جلوگیری می‌کند. اما با کاهش بافت پستان‌ها احتمال آن را کاهش می‌دهد. همانطور که اشاره شد، عمل کوچک کردن سینه، معاینات و تشخیص سرطان پستان و توده‌های ایجاد شده را در مراحل اولیه تشکیل آسان‌تر می‌کند. این موضوع نقش مهمی در تشخیص زودهنگام سرطان پستان احتمالی خواهد داشت. نباید فراموش کنیم که احتمال تشکیل توده بدخیم و سرطان پستان در همه افراد حتی آقایان همیشه وجود دارد. تشخیص به موقع، کمک شایانی به درمان و پیشگیری از آسیب رسیدن به بیمار می‌کند.
عوارض عمل جراحی ماموپلاستی چیست؟
سوال دیگری که بسیار پرسیده می‌شود در مورد عوارض این عمل جراحی است.
در پاسخ باید بگویم که این عمل جزو جراحی‌های کم عارضه محسوب می‌شود. یعنی عوارض در میان افرادی که این جراحی را انجام می‌دهند، مشروط بر این که توسط جراح پستان حاذق انجام گیرد، شایع نیست. البته فراموش نکنیم در طب نمی‌توان گفت یک عمل جراحی قطعا هیچ عارضه‌ای ندارد. حتی یک قرص آسپرین که روزانه توسط هزاران نفر مصرف می‌شود و هیچ مشکلی ایجاد نمی‌کند، ممکن است در مواردی باعث سندرمی بسیار خطرناک و کشنده مانند سندرم ری
به طور کلی چاقی خطر بروز عوارض را افزایش می‌دهد. یعنی افرادی که شاخص BMI در آن‌ها بیشتر از ۳۵ است، بیشتر در معرض ابتلا به عوارض ماموپلاستی هستند. در ادامه انواع عوارض احتمالی عمل کوچک کردن سینه را بررسی کرده‌ایم.
بهتر است این قسمت حذف شود، چرا که مصرف قرص استامینوفن یک عمل نیست و ما در حال صحبت راجع به عوارض عمل‌های جراحی هستیم.
اسکار یا جای محل جراحی
گستردگی و شکل اسکار به تکنیکی که برای جراحی مورد استفاده قرار می‌گیرد، بستگی دارد. البته فرم اندام بیمار نیز در شکل برش ایجاد شده در بدن تأثیر دارد. بنابراین ممکن است فرم اسکار در بیماران مختلف متفاوت باشد. به عنوان مثال برخی از افراد پوست حساس‌تری دارند و ممکن است اسکار بیشتری روی بدن آن‌ها باقی بماند. در این افراد حتی جای زخم‌های ساده هم تا مدت‌ها روی پوست باقی می‌ماند. برای این دسته از بیماران نخ‌های خاصی مورد استفاده قرار می‌گیرد تا احتمال بروز عارضه اسکار در آن‌ها کم‌ترشود.
این نخ‌ها غیر قابل جذب هستند. بنابراین تا مدت زمان بیشتری از کشیدگی زخم پیشگیری می‌شود. همچنین پزشک برای این دسته از افراد به صورت پروفیلاکتیک، در زخم کورتون تزریق می‌کند. پانسمان بعد از ماموپلاستی و پمادهای مصرفی برای افرادی که در معرض ابتلا به اسکار قرار دارند نیز خاص است. آن‌ها احتمال ایجاد اسکار را کم‌تر می‌کنند. در برخی از تکنیک‌ها نیز احتمال بروز اسکار کم‌تر است و به همین دلیل کاربرد بیشتری دارند. باز شدن بخیه ماموپلاستی احتمال ایجاد اسکار را افزایش می‌دهد
در ویس‌های دکتر نبوده و برای اضافه کردن کلمه کلیدی «باز شدن بخیه‌های ماموپلاستی» نوشته شده است.
انواع اسکار
اسکارها در برخی از بیماران دردناک هستند. همچنین ممکن است هایپرتروفیک یا برجسته باشند. هر کدام از این عارضه‌ها روش‌هایی برای پیشگیری و درمان دارند. به همین دلیل بیمارانی که توسط جراح حرفه‌ای عمل می‌شوند، کم‌تر این عوارض را تجربه می‌کنند. البته بخشی از ریسک ایجاد این عارضه نیز به بدن بیمار برمی‌گردد. جالب است بدانید که احتمال ایجاد اسکار به نژاد نیز بستگی دارد! به عنوان مثال افراد سیاه پوست بیشتر دچار آن می‌شوند.
کمبود برخی از ویتامین‌ها در بدن باعث ایجاد اختلال در جوش خوردن زخم‌های بیمار و اسکار خواهد شد. این دسته از بیماران مستعد ایجاد اسکار هستند. گروهی دیگر نیز مستعد ایجاد کلوئید هستند. یعنی در جای زخم آن‌ها برجستگی شدید ایجاد می‌شود که احتمالا دردناک است و خارش دارد. این موضوع به ساختار بدن فرد بستگی دارد. البته زخم‌هایی که در برخی از نقاط بدن مانند پشت شانه‌ها یا بالای بازو ایجاد می‌شوند، بیشتر در معرض ابتلا به اسکار قرار دارند.
هماتوم یا خونریزی و تشکیل لخته در محل جراحی
اسکارها در برخی از بیماران دردناک هستند. همچنین ممکن است هایپرتروفیک یا برجسته باشند. هر کدام از این عارضه‌ها روش‌هایی برای پیشگیری و درمان دارند. به همین دلیل بیمارانی که توسط جراح حرفه‌ای عمل می‌شوند، کم‌تر این عوارض را تجربه می‌کنند. البته بخشی از ریسک ایجاد این عارضه نیز به بدن بیمار برمی‌گردد. جالب است بدانید که احتمال ایجاد اسکار به نژاد نیز بستگی دارد! به عنوان مثال افراد سیاه پوست بیشتر دچار آن می‌شوند.
کمبود برخی از ویتامین‌ها در بدن باعث ایجاد اختلال در جوش خوردن زخم‌های بیمار و اسکار خواهد شد. این دسته از بیماران مستعد ایجاد اسکار هستند. گروهی دیگر نیز مستعد ایجاد کلوئید هستند. یعنی در جای زخم آن‌ها برجستگی شدید ایجاد می‌شود که احتمالا دردناک است و خارش دارد. این موضوع به ساختار بدن فرد بستگی دارد. البته زخم‌هایی که در برخی از نقاط بدن مانند پشت شانه‌ها یا بالای بازو ایجاد می‌شوند، بیشتر در معرض ابتلا به اسکار قرار دارند.
سروما یا تجمع آب میان بافتی
استفاده از درن تا حد زیادی با تخلیه ترشح و خون بعد از جراحی از بروز این عارضه پیشگیری می‌کند. این عارضه برای اعمال جراحی که بخشی از بافت بدن در آن‌ها حذف می‌شود، وجود دارد. ممکن است در محل عمل‌هایی که روی سینه یا شکم انجام می‌شوند، آب میان بافتی تجمع پیدا کند. این عارضه طبیعی است و جای نگرانی ندارد. به طور کلی نمی‌توان تعیین کرد که سروما بعد از چه مدتی بهبود پیدا می‌کند.
افراد چاق و افرادی که به دیابت یا سایر بیماری‌های زمینه‌ای مبتلا هستند، مستعد ایجاد سروما محسوب می‌شوند. هر چه بافت بیشتری از محل عمل برداشته شود، احتمال ایجاد سروما نیز بیشتر می‌شود. البته درن تا حد زیادی از بروز این مشکل پیشگیری می‌کند. چرا که ترشحات و آب میان بافتی را تخلیه خواهد کرد.
نکروز چربی یا فت نکروز
این عارضه در عمل‌های ماموپلاستی محتمل است اما جای نگرانی نیست. همانطور که می‌دانید درصد زیادی از بافت سینه را چربی‌ها تشکیل می‌دهند. خونرسانی به بافت چربی نسبت به سایر بافت‌ها ضعیف‌تر است. بعد از ماموپلاستی نیز بخشی از مویرگ‌ها قطع می‌شوند و خونرسانی همه یا بخشی از قسمت‌های دیگر بافت سینه دچار اختلال می‌شود. به همین دلیل در آن قسمت نکروز چربی بروز می‌کند. نکروز ممکن است در ابتدا به شکل توده باشد. بعد از آن نیز به شکل ترشح از محل زخم خارج می‌شود. نکروز چربی خودبخود بهبود پیدا می‌کند.
احتمال ایجاد این عارضه در افراد زیر بیشتر است.
- افرادی که سینه‌های بزرگی داشته‌اند و بافت بیشتری از بدن آن‌ها حذف شده است.
- افرادی که بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت یا بیماری مربوط به عروق دارند.
- افرادی که سن بالاتری دارند.
از دست رفتن یا سیاه شدن (نکروز) قسمتی از پوست پستان
این عارضه در درصد بسیار کمی از بیماران ایجاد می‌شود. از دست رفتن پوست پستان ممکن است علت‌های مختلفی داشته باشد.
- در برخی از بیماران به دلیل عدم خونرسانی صحیح ایجاد می‌شود.
- در برخی از بیماران به دلیل اینکه پوست هنگام بسته شدن و بهبود زخم، فشار زیادی متحمل می‌شود، بخشی از آن از بین می‌رود.
- اختلال خونرسانی شریانی یا اختلال در بازگشت خون وریدی نیز احتمال ایجاد این مشکل را بیشتر می‌کند.
کاهش حس در نوک پستان
این عارضه ممکن است تا مدتی بعد از جراحی ماموپلاستی ادامه داشته باشد. اغلب افرادی که به این عارضه مبتلا می‌شوند، بعد از مدتی بهبود پیدا می‌کنند. یعنی حس نوک پستان آن‌ها باز می‌گردد. اما نوک سینه درصد بسیار کمی از بیماران مدت طولانی‌تری بی‌حس باقی می‌ماند.
عفونت بعد از ماموپلاستی
عفونت نیز یک عارضه برای تمام عمل‌های جراحی تهاجمی است. برخی از فاکتورهای زمینه‌ای که در ادامه بیان می‌کنیم، خطر بروز عفونت را افزایش می‌دهند.
- اضافه وزن
- دیابت
- سن بالاتر
- بیماری‌های قلبی عروقی
- مصرف داروهای مهارکننده سیستم ایمنی مانند کورتون
جراح برای پیشگیری از ایجاد عفونت در افراد مستعد، آنتی بیوتیک تجویز می‌کنند. اما این دارو برای سایر بیماران تجویز نمی‌شود.
سایر عوارض ماموپلاستی
این موارد ممکن است در همان فاز اول بعد از جراحی ایجاد شوند یا به صورت تأخیری باشند.
- از بین رفتن قسمتی از نوک پستان (نیپل آرئول).
- مالپوزیشن نیپل آرئول.
این عارضه یعنی اینکه نوک سینه در محل مناسب قرار نگرفته باشد.
- باکسی شکل شدن پستان
در این عارضه قسمت پایینی سینه افتاده می‌شود.
- داگ ایر (dog air) یا پوست اضافه
این عارضه معمولا در قسمت‌های خارجی اسکار ماموپلاستی ایجاد می‌شود.
- هایپوپیگمنته شدن نیپل آرئول یا کم رنگ شدن نوک پستان.
- وب پراسترنال: در این عارضه بافتی مانند یک پرده یا گوشت اضافه در قسمت‌های داخلی اسکار دیده می‌شود.
- اختلال نسبی در شیردهی
یکی از نکات بسیار موثر در پیشگیری از ایجاد عوارض، ثابت نگه داشتن وزن است. یکی از عوامل ایجاد عارضه‌ها به صورت تأخیری، افزایش یا کاهش قابل توجه وزن بیمار است. به همین دلیل لازم است بیماران پیش از عمل به وزن دلخواه خود برسند. روش خوابیدن بعد از ماموپلاستی که از سوی دکتر به شما آموزش داده می‌شود نیز در پیشگیری از عواض نقش مهمی دارد
در ویس‌های دکتر نبوده و برای اضافه کردن عبارت «روش خوابیدن بعد از ماموپلاستی» ارائه شده است.
تاثیر سیگار در عمل جراحی ماموپلاستی چیست؟
مسئله مهم دیگر مصرف سیگار است. توصیه ما این است که حداقل دو ماه قبل از عمل سیگار و تمامی دخانیات و دودها کنار گذاشته شوند. زیرا این موارد اختلالات خون رسانی مویرگی ایجاد می‌کنند. این امر ریسک عفونت و سیاه شدن پستان یا نوک آن را بالا می‌برد. انجام تمرینات تنفسی قبل از عمل می‌تواند در کاهش عوارض پس از عمل موثر باشد. همچنین مصرف سیگار در دوره نقاهت عمل ماموپلاستی نیز ممنوع است. این موضوع باعث تسریع روند بهبود جای زخم می‌شود.
خطر وقوع آمبولی در عمل جراحی ماموپلاستی
خطر وقوع آمبولی خطر مشترک بین همه اعمال جراحی است. برای کنترل این عارضه در حین عمل ماموپلاستی، از فرد خواسته می‌شود قبل از عمل جوراب واریس تهیه نماید. و در حین عمل نیز با استفاده از دستگاهی به اسم پنوماتیک یا جوراب DVT که به طور متناوب عضلات فرد بیهوش را منقبض می‌کند، احتمال آمبولی به حداقل می‌رسد. همچنین از همکاران بیهوشی عزیز خواهش می‌شود با سرم تراپی و تزریق مایعات کافی که موجب رقیق شدن خون می‌شود، خطر آمبولی را کاهش دهند. همچنین آن‌ها با تغییر پوزیشن تخت به حالتی که اندام تحتانی بیمار بالا قرار بگیرد. خطر ایجاد این مشکل را کم‌تر می‌کنند.
هزینه ماموپلاستی در ایران چقدر است؟
همانطور که گفته شد، برای این عمل زیبایی تکنیک‌های مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرد. مدت زمان عمل ماموپلاستی و میزان کار جراح در هر تکنیک متفاوت است. به همین دلیل هزینه آن برای افراد مختلف، متفاوت است. سایر فاکتورهای تأثیرگذار در هزینه این روش عبارتند از؛
- میزان بزرگی سینه‌ها.
- نیاز بیمار به سایر عمل‌های جراحی در کنار ماموپلاستی (در بسیاری از موارد جراحی کوچک کردن سینه به همراه ماستوپکسی یا اصلاح نیپل آرئول انجام می‌شود).
- وجود یا عدم وجود پستان فرعی زیر بغل (در صورت وجود، حین عمل جراحی باید برداشته شود).
علاوه بر موارد بالا، باید هزینه بیمارستان، اتاق عمل و داروهای مورد استفاده را نیز اضافه کرد. بنابراین برای تعیین دقیق هزینه این عمل لازم است ابتدا توسط پزشک متخصص معاینه شوید. بعد از پزشک اطلاعاتی در مورد هزینه‌های مورد نیاز برای انجام این جراحی، ارائه می‌دهد.
منابع:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2825129/
https://drmoussazadeh.com/mammoplastic-surgery-a-breast-cosmetic-surgery/
https://www.onhealth.com/content/1/mammoplasty_plastic_surgery_for_the_breasts